Projektowanie Uniwersalne - Meteorologia i klimatologia W2-IZ-S1-153



Rekomendacje do modułu „Meteorologia i klimatologia  W2-IZ-S1-153” na kierunku Inżynieria Zagrożeń Środowiska zostały przygotowane w ramach projektu "UNIWERS-US. Kadra Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach dla projektowania uniwersalnego", POWR.03.04.00-00-KP11/21-00, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Oś priorytetowa III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju, Działanie 3.4 Zarządzanie w instytucjach szkolnictwa wyższego.


Rekomendacje dotyczące przygotowania i przeprowadzenia zajęć

zgodnie zasadami projektowania uniwersalnego

dla modułu „Meteorologia i klimatologia  W2-IZ-S1-153”

kierunek Inżynieria Zagrożeń Środowiska, rok I

 

I. Opis modułu

Moduł „Meteorologia i klimatologia”  składa się z wykładu kursowego oraz laboratorium prowadzonym dla grup nie przekraczających 10 osób. W ramach zajęć student nabywa zaawansowaną wiedzę meteorologiczną oraz klimatyczną pozwalającą zrozumieć podstawowe procesy zachodzące w atmosferze, w tym prowadzące do wystąpienia geozagrożeń. Na tej podstawie student potrafi wyjaśnić przebieg podstawowych procesów fizycznych kształtujących klimat kuli ziemskiej, ze szczególnym uwzględnieniem relacji miedzy atmosferą a powierzchnią Ziemi. Wiedza ta pozwala również na możliwość wyjaśnienia przyczyn zachodzących zmian klimatu oraz przestrzennych i czasowych zmian warunków klimatycznych na świecie. Student nabywa również umiejętności przeprowadzania pomiarów meteorologicznych. Poznaje konstrukcję i zasady działania podstawowych przyrządów. Poznaje i potrafi zastosować podstawowe metody, w tym metody statystyczne do analizy danych oraz pozyskać dane do opracowań meteorologicznych i klimatycznych z różnych źródeł.

II. Rekomendacje ogólne

Zakres tematyczny obu rodzajów zajęć, metody ich prowadzenia, literatura oraz kryteria oceniania są podane w sylabusie. Formy pracy zostały dostosowane do specyfiki zajęć,  uwzględniają różnorodność środków przekazu informacji i prezentowania osiągnięć w czasie zajęć dydaktycznych zgodnie z założeniami projektowania uniwersalnego.

Wykłady – zajęcia powinny zostać przygotowane z uwzględnieniem wymagań wstępnych do przedmiotu i zorientowane na wszystkich studiujących.

Zalecenia ogólne:

  •  początek cyku wykładu powinno poprzedzać wprowadzenie informujące o celu i planie zajęć,
  • wskazane jest przeprowadzenie krótkiej ankiety dotyczącej przedmiotu i zagadnień z nim związanych na początku i na końcu cyklu wykładów (weryfikacja osiągnięcia celów),
  • zalecane jest umożliwienie dyskusji na tematy związane z prezentowanymi zagadnieniami w trakcie lub pod koniec zajęć,
  • zaleca się udostępnienie studentom zestawu „pytań sprawdzających” po każdym wykładzie, w celu umożliwienia oceny stopnia opanowania materiału,
  • rekomendowane jest wolne i wyraźne mówienie, w przypadku dużych sal z użyciem mikrofonu,
  • zaleca się udostępnienie dodatkowych materiałów (m.in.: publikacji naukowych, raportów, adresów stron internetowych i baz danych) poprzez różnorodne kanały komunikacji (np. przez: platformę Teams, strony dedykowane dydaktyce czy droga mailową).


Laboratoria – zajęcia praktyczne stanowiące uzupełnienie wykładu, ukierunkowane na sposoby pozyskiwania danych meteorologicznych i metody ich analizy.

Zalecenia ogólne:

  • ze względu na charakter zajęć (praca ze sprzętem, wizyty na stacji meteorologicznej) przed ich rozpoczęciem należy szczegółowo poinformować studentów o sposobach ich prowadzenia i wymaganiach,
  • zaleca się udostępnienie jak największej liczby materiałów niezbędnych do wykonania ćwiczeń (m.in.: dane, formularze, roczniki itp.) w formie elektronicznej (np. przez: platformę Teams, strony dedykowane dydaktyce czy droga mailową).


III. Rekomendacje szczegółowe - wykład


Sala

Zalecany jest wybór większej sali audytoryjnej z mikrofonem dla osoby prowadzącej i dostępem do urządzeń wspomagających odbiór audio dla osób z niedosłuchem (pętla indukcyjna transmitująca wzmocniony sygnał bezpośrednio do aparatów słuchowych).

Wybrana sala powinna być wyposażona w urządzenia audiowizualne umożliwiające wysoką jakość wyświetlanej prezentacji (w tym posiadająca możliwość zaciemnienia).

Rekomendowany jest wybór sali dostosowany dla osób z dysfunkcjami ruchu, w tym korzystających   wózków inwalidzkich. Na Wydziale Nauk Przyrodniczych warunki takie spełniają sale: 001, 002, 123, 2.2, 205, 206 i Aula Międzywydziałowa.

W przypadku konieczności prowadzenia wykładu w formie hybrydowej sala powinna być wyposażona w system do dydaktyki zdalnej (sala wielokamerowa). Na Wydziale Nauk Przyrodniczych wymaganie te spełniają sale: Aula Międzywydziałowa oraz sala 205 (sala jednokamerowa).


Formy prowadzenia wykładu

Zalecane jest korzystanie przez prowadzącego z mikrofonu, a w miarę potrzeb prowadzenie wykładu w formie multimedialnej. W miarę możliwości prowadzący powinien mówić wolniej i wyraźnie.

Rekomendowane jest przygotowanie prezentacji zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego:

  • wielkość i rodzaj czcionki powinny być tak dobrane, aby umożliwiały łatwy odbiór przez wszystkich studentów na sali (prosty krój np. Arial czy Calibri),
  • zawartość prezentacji powinna cechować się znacznym kontrastem między tłem a tekstem lub obrazem,
  • należy stosować inny kolor (możliwie jednolity w obrębie prezentacji), zmianę rozmiaru lub grubości czcionki, czy też punktację w celu podkreślenia lub wypunktowania najważniejszych informacji oraz zaznaczenia kolejnych części tekstu,
  • należy zadbać o wysoką jakość materiału graficznego (m.in. wysoka rozdzielczość zdjęć, wysoki kontrast) i jego czytelność (np. poprzez prosty układ tabeli i właściwy opis wszystkich jej elementów),
  • w przypadku zamieszczenia materiałów audiowizualnych rekomendowane jest zamieszczenie transkrypcji,
  • prezentacja powinna zostać przygotowana w programie PowerPoint wraz z wykorzystaniem funkcji „Sprawdzanie ułatwień dostępu”,
  • zaleca się przygotowanie prezentacji umożliwiającej wykorzystanie automatycznych programów deskrypcyjnych.


Materiały dodatkowe

Materiały dodatkowe powinny zostać udostępnione studentom z wykorzystaniem różnych metod komunikacji. Rekomendowane jest zamieszczanie ich na platformie Teams, na stronach wydziałowych dedykowanych dydaktyce a także drogą e-mailową – w przypadkach indywidualnych lub w ramach korespondencji z grupą lub całym rokiem – w zależności od potrzeb).

Materiały:

  • powinny być przygotowane w sposób czytelny dla każdego bez potrzeby posiadania dodatkowego oprogramowania (np. jako „.pdf” czy pliki „.docx”),
  • powinny zostać przygotowane w formie umożliwiającej odczytanie z wykorzystaniem maszyn,
  • dane cyfrowe zaleca się przygotowywać w formacie „.xls” wraz z zablokowaniem pierwszego wiersza i kolumny,
  • udostępniane obrazy powinny zawierać tekst alternatywny.


Metody oceniania

  • Rekomendowaną formą zaliczenia zajęć jest test.
  • W przypadku prowadzenia wykładu w formie hybrydowej istnieje możliwość przeprowadzenia testu online z wykorzystaniem platformy Teams lub formularza Google.
  • Umożliwienie indywidualnego dostosowania czasu testu, rozmiaru czcionki jaką jest przygotowany test oraz pomocy asystenta podczas wypełniania testu  w formie online.


IV. Rekomendacje szczegółowe – laboratorium

Rekomendowany jest wybór sali laboratoryjnej dostosowanej dla osób z dysfunkcjami ruchu (sala 714). Ze względu na prowadzenie części zajęć w ogródku meteorologicznym oraz na dachu wysokiego budynku, konieczne jest poinformowanie o tym studentów. Ponieważ w przypadku zajęć na dachu dydaktycznym nie ma możliwości uczestniczenia osób z dysfunkcjami ruchu, oraz innymi ograniczeniami (np. lęk przestrzenny, lęk wysokości) należy zapewnić możliwość uczestniczenia w zajęciach pozostając w sali z podłączoną kamerą sferyczną umieszczoną na dachu. W przypadku dokonywania pomiarów w klatce meteorologicznej należy zapewnić dostęp osobom z dysfunkcjami, lub udostępnić możliwość odczytu pomiarów ze sprzęt meteorologicznego za pomocą kamery.


Formy prowadzenia zajęć

W miarę możliwości prowadzący powinien mówić wolniej i wyraźnie. Rekomendowane jest przygotowanie prezentacji wprowadzającej do danego zagadnienia (tematu laboratorium) zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego:

  • wielkość i rodzaj czcionki powinny być tak dobrane, aby umożliwiały łatwy odbiór przez wszystkich studentów na sali (prosty krój np. Arial czy Calibri),
  • zawartość prezentacji powinna cechować się znacznym kontrastem między tłem a tekstem lub obrazem,
  • należy stosować inny kolor (możliwie jednolity w obrębie prezentacji), zmianę rozmiaru lub grubości czcionki, czy też punktację w celu podkreślenia lub wypunktowania najważniejszych informacji oraz zaznaczenia kolejnych części tekstu,
  • należy zadbać o wysoką jakość materiału graficznego (m.in. wysoka rozdzielczość zdjęć, wysoki kontrast) i jego czytelność (np. poprzez prosty układ tabeli i właściwy opis wszystkich jej elementów),
  • w przypadku zamieszczenia materiałów audiowizualnych rekomendowane jest zamieszczenie transkrypcji,
  • prezentacja powinna zostać przygotowana w programie PowerPoint wraz z wykorzystaniem funkcji „Sprawdzanie ułatwień dostępu”.


Materiały dodatkowe

Materiały dodatkowe – instrukcja do ćwiczenia oraz pliki z danymi - powinny zostać udostępnione studentom z wykorzystaniem różnych metod komunikacji. Rekomendowane jest zamieszczanie ich na platformie Teams, na stronach wydziałowych dedykowanych dydaktyce a także drogą e-mailową – w zależności od potrzeb).

Materiały:

  • powinny być przygotowane w sposób czytelny dla każdego bez potrzeby posiadania dodatkowego oprogramowania (np. jako „.pdf” czy pliki „. docx”),
  • powinny zostać przygotowane w formie umożliwiającej odczytanie z wykorzystaniem maszyn,
  • dane cyfrowe zaleca się przygotowywać w formacie „.xls” wraz z zablokowaniem pierwszego wiersza i kolumny,
  • udostępniane obrazy powinny zawierać tekst alternatywny
  • formularze ćwiczeniowe powinny być przygotowane zgodnie z zasadami dostępności.


Metody oceniania

Oceniane są sprawozdania z wykonania poszczególnych ćwiczeń. Brana pod uwagę jest poprawność   kompletność wykonanych ćwiczeń; uzyskanie co najmniej 51% punktów z kolokwium. Ocena będzie wyliczana jako średnia z ćwiczeń (prac) i kolokwium. Wszystkie prace muszą być ocenione pozytywnie.