Z Skrypty dla studentów Ekonofizyki UPGOW

Aktualna wersja na dzień 11:58, 7 mar 2011

Akcyjny rynek giełdowy, GPW

Giełda Papierów Wartościowych - centrum rynku kapitałowego w Polsce

Giełda Papierów Wartościowych działała w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego. Wojna w 1939 roku położyła kres jej istnieniu. Wraz ze zmianami gospodarczymi, jakie nastąpiły w latach 90- tych XX wieku w Polsce, Giełda została stworzona by rynek kapitałowy mógł wspierać transformacje gospodarcze. 12 kwietnia 1991 roku Minister Przekształceń Własnościowych i Minister Finansów reprezentujący Skarb Państwa podpisali akt założycielski Giełdy. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie podobnie jak inne Giełdy na świecie została powołana w formie Spółki Akcyjnej, z tym wyjątkiem odróżniającym ją od innych giełd, że w tej Spółce znaczący udział miał Skarb Państwa. Powodem takiego rozwiązania był brak kapitału na polskim rynku kapitałowym, który dopiero zaczynał swe działania. Swe operacje GPW rozpoczęła w budynku, w którym przed przemianami mieścił się Komitet Centralny PZPR. 16.04.1991r. odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem 7 domów maklerskich, na której notowano akcje 5 spółek. Obrót tego dnia wyniósł 1.990 PLN. Biorąc pod uwagę cały 2008 rok GPW zajęła drugie miejsce w Europie zarówno pod względem ilości, jak i wartości IPO w całej Europie. Pod względem wartości IPO nasz parkiet uplasował się na drugim miejscu, ustępując jedynie Londynowi. GPW jest największą Giełdą w tej części Europy.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie^[1] umożliwia handel akcjami, prawami poboru, prawami do akcji, obligacjami, jednostkami uczestnictwa w funduszach powierniczych oraz szeroką gamą instrumentów pochodnych. Transakcje obsługiwane są w systemie WARSET, który funkcjonuje od listopada 2000 roku^[2]. System ten zapewnia pełną automatyzację przekazywania zleceń, zawierania transakcji, sprawny dostęp uczestników rynku do systemu obrotu papierami wartościowymi oraz szerokie możliwości korzystania z informacji o sytuacji na rynku. Ponadto WARSET umożliwia inwestorom szersze wykorzystanie możliwości przesyłania zleceń przez Internet za pośrednictwem biur maklerskich - systemy biur maklerskich są na tyle zintegrowane z systemem giełdowym, że udział biur sprowadza się tylko do weryfikacji poprawności złożonych przez inwestorów zleceń. W systemie notowań WARSET jednostką transakcyjną jest jeden instrument finansowy. Charakterystyczną cechą systemu WARSET jest publikowanie w fazie przed otwarciem, przed zamknięciem i w fazie równoważenia tzw. Teoretycznego Kursu Otwarcia - TKO. Jest to wyliczona na dany moment cena papieru wartościowego. Notowania na GPWW przebiegają w następujący sposób.

• System notowań ciągłych. W czasie notowań ciągłych kupujący i sprzedający składają zlecenia, które po przekazaniu na giełdę są realizowane na bieżąco, pod warunkiem zgodności cen, lub trafiają do arkusza zleceń i oczekują ofert przeciwnych o odpowiedniej cenie, umożliwiających zawarcie transakcji. Przy realizacji zleceń obowiązują dwa priorytety: cena i czas złożenia zlecenia. Oznacza to, że w przypadku, gdy czekają na realizację dwa zlecenia o identycznej cenie, jako pierwsze realizowane jest to, które zostało przekazane na giełdę wcześniej. W ramach notowań ciągłych stosowana jest jednak również procedura fixingu. Standardowo odbywa się ona na rozpoczęcie i zakończenie sesji. Notowania ciągłe rozpoczynają się ogłoszeniem kursu otwarcia (zlecenia są przyjmowane w fazie przed otwarciem, w czasie, której nie są one realizowane, natomiast określany i ogłaszany jest teoretyczny kurs otwarcia), zaś kończą się ogłoszeniem kursu zamknięcia, po którym następuje 10-minutowa dogrywka. Z chwilą ogłoszenia kursu otwarcia staje się on ceną, po której zostają zawarte transakcje giełdowe na otwarciu. Analogicznie jest w przypadku kursu zamknięcia - na podstawie zleceń złożonych w fazie przed zamknięciem określa się kurs zamknięcia, po którym zawierane są transakcje na zamknięcie sesji giełdowej. Zdarzyć się mogą sytuacje, w których określenie kursu otwarcia (lub zamknięcia) nie jest możliwe przy zastosowaniu przyjętych reguł. Dzieje się tak w następujących przypadkach:
  • gdy najwyższy limit ceny w zleceniu kupna jest niższy od najniższego limitu ceny w zleceniu sprzedaży,
  • gdy występują wyłącznie zlecenia kupna lub wyłącznie zlecenia sprzedaży,
  • gdy występuję brak zleceń,
  • jeśli występują wyłącznie zlecenia kupna nie zawierające limitu ceny lub wyłącznie zlecenia sprzedaży nie zawierające limitu ceny,
  • jeśli przy określaniu kursu otwarcia (lub zamknięcia) kurs wykracza poza dopuszczalne wahania.

W sytuacji wystąpienia jednego z trzech pierwszych przypadków, za kurs otwarcia przyjmuje się kurs pierwszej transakcji zawartej na danej sesji w systemie notowań ciągłych, zaś za kurs zamknięcia kurs ostatniej transakcji zawartej na danej sesji. Jeśli na sesji nie zawarto żadnej transakcji, kursu otwarcia oraz zamknięcia nie określa się. W sytuacji wystąpienia jednego z dwóch ostatnich przypadków, kurs otwarcia (zamknięcia) nie jest ogłaszany i rozpoczyna się tzw. równoważenie rynku. W trakcie równoważenia można składać dodatkowe zlecenia kupna i sprzedaży oraz anulować i modyfikować wcześniej złożone przez siebie zlecenia. Jeśli wskutek równoważenia możliwe jest określenie kursu mieszczącego się w ograniczeniach wahań, równoważenie zostaje zakończone i ogłaszany jest kurs otwarcia (zamknięcia). Jeśli przewodniczący sesji uzna, że w wyniku równoważenia nie jest możliwe określenie kursu mieszczącego się w ramach dopuszczalnych wahań, może zmienić ograniczenia wahań kursów albo zakończyć notowanie ogłaszając nie transakcyjny kurs otwarcia (zamknięcia) równy górnemu ograniczeniu wahań - w przypadku przewagi zleceń kupna, bądź równy dolnemu graniczeniu - w przypadku przewagi zleceń sprzedaży. W przypadku, gdy w wyniku równoważenia powstanie rynek zleceń rozbieżnych, przewodniczący sesji może przedłużyć równoważenie, zakończyć równoważenie z jednoczesnym rozpoczęciem notowań ciągłych (w przypadku, gdy równoważenie odbywa się na otwarciu) lub zakończyć notowanie, jeśli równoważenie odbywa się na zamknięciu sesji. Po ogłoszeniu rozpoczęcia notowań ciągłych transakcje zawierane są po kursie transakcyjnym równym limitowi ceny zlecenia oczekującego, zaś zlecenia czekające na realizację wykonywane są według limitu ceny. Jeśli limity zleceń są identyczne, realizacja następuje według kolejności przyjęcia zlecenia lub jego ujawnienia (dla zleceń z wielkością ujawnianą). Jeśli po rozpoczęciu notowań ciągłych kurs wykracza poza dopuszczalne ograniczenia wahań, zawieranie transakcji zostaje zawieszone i rozpoczyna się proces równoważenie rynku. W momencie uruchomienia równoważenia rynku w czasie sesji, zlecenie, które spowodowało zawieszenie, zostaje przyjęte do systemu. Kursy otwarcia i zamknięcia określane są przy zastosowaniu kolejno zasad:

1. maksymalizacji wolumenu obrotu,
2. minimalizacji różnicy między liczba papierów wartościowych w zleceniach sprzedaży i kupna możliwych do realizacji po określonym kursie,
3. minimalizacji różnicy między kursem określanym a kursem odniesienia.

W okresie między rozpoczęciem przyjmowania zleceń maklerskich w danym dniu, a początkiem notowań ciągłych, między początkiem przyjmowania zleceń na zamknięcie, a określeniem kursu zamknięcia oraz w okresie równoważenia rynku, na bieżąco określany i podawany jest kurs teoretyczny. W systemie ciągłym notowane są akcje najbardziej płynnych spółek, wszystkie obligacje, certyfikaty inwestycyjne, kontrakty terminowe, warranty i opcje oraz jednostki MW20. Prawa poboru i prawa do akcji są również notowane w tym systemie, gdy akcje, do których się odnoszą są notowane w systemie ciągłym. Dogrywka w systemie notowań ciągłych to ostatnia, 10-minutowa faza sesji (16.20-16.30), podczas której wszystkie transakcje zawierane są po kursie zamknięcia. Podczas dogrywki znany jest kurs, po którym dokonywane są transakcje, dlatego zlecenia kupna i sprzedaży przyjmowane w tej fazie notowań muszą zawierać limit ceny równy kursowi zamknięcia^[3].

• System notowań jednolitych. Notowania w systemie kursu jednolitego opierają się na procedurze tzw. fixingu, czyli wyznaczenia ceny papieru wartościowego na podstawie zleceń złożonych przed rozpoczęciem notowań. W czasie pierwszej fazy sesji (faza zwana przed otwarciem) do systemu przyjmowane są zlecenia kupna i sprzedaży, jednak nie są zawierane żadne transakcje. Jest natomiast wyliczany i publikowany teoretyczny kurs otwarcia papieru wartościowego (TKO). Następnie system informatyczny, wykorzystując odpowiedni algorytm, wyznacza kurs jednolity, po którym zawierane są transakcje giełdowe. Kurs jednolity określany jest na podstawie zleceń zawierających limit ceny oraz niezawierających tego limitu. Z chwilą ogłoszenia kursu jednolitego staję się on ceną, po której zawierane są transakcje. Wysokość kursu jednolitego określa się przy zastosowaniu kolejno poniższych zasad:

1. maksymalizacja wolumenu obrotu,
2. minimalizacja różnicy między liczbą papierów w zleceniach sprzedaży i zleceniach kupna, możliwych do zrealizowania po określonym kursie,
3. minimalizacja różnicy między kursem określanym i kursem odniesienia.

Po ogłoszeniu kursu jednolitego rozpoczyna się składanie dodatkowych zleceń kupna i sprzedaży z limitem równym określonemu kursowi jednolitemu - jest to tzw. faza dogrywki. Zlecenia są realizowane przy zachowaniu priorytetu ceny i czasu przyjęcia lub uaktywnienia oraz zasady minimalizacji liczby transakcji. W pierwszym etapie wszystkie zlecenia po każdej cenie, a następnie z limitem ceny lepszym od wyznaczonego kursu są realizowane w całości. Następnie realizowane są zlecenia po cenie rynkowej na otwarcie, a potem z limitem ceny równym wyznaczonemu kursowi jednolitemu. Jeśli wystąpi brak możliwości wyznaczenia kursu jednolitego w dopuszczalnych widełkach, podawany jest kurs nietransakcyjny. Wówczas transakcje nie są zawierane, zaś określony kurs stanowi punkt odniesienia na następna sesje. W przypadku notowań jednolitych z dwoma fixingami (w tym systemie odbywa się notowanie części mnie płynnych spółek) procedura wyznaczania kursu i zawierania transakcji powtarzana jest dwukrotnie w ciągu dnia. Oznacza to, że po fazie dogrywki rozpoczyna się ponownie faza przed otwarciem, ponowne wyliczane jest TKO i wyznaczany jest o określonej godzinie drugi w ciągu dnia sesyjnego kurs transakcyjny dla papierów notowanych w systemie kursu jednolitego. Po ogłoszeniu kursu jednolitego rozpoczyna się podobnie jak wcześniej faza dogrywki.

• System transakcji pakietowych. Transakcje pakietowe to transakcje zawierane poza systemem notowań ciągłych oraz kursu jednolitego. Najczęściej są zawierane przez dużych inwestorów, którzy przed ich zawarciem uzgodnili ich szczegóły (cenę, ilość, termin rozliczenia). Transakcja pakietowa na instrumenty finansowe niebędącymi instrumentami pochodnymi może być zawarta w trakcie sesji, jeżeli przedmiotem transakcji jest pakiet o wartości, co najmniej
  • 250 000 zł w przypadku akcji wchodzących w skład indeksu WIG20
  • 100 000 zł w przypadku pozostałych instrumentów notowanych w notowaniach ciągłych
  • 20 000 zł w przypadku pozostałych instrumentów finansowych notowanych w systemie jednolitym, a różnica pomiędzy kursem transakcji a ostatnim kursem danego instrumentu na sesji giełdowej jest nie przekracza 10% tej ceny.

Transakcje pakietowe zawierane poza godzinami sesji giełdowej mogą zostać zrealizowane, gdy różnica kursu transakcji nie przekracza 40% średniej ważonej wolumenem obrotu kursów wszystkich transakcji zawartych na danej sesji giełdowej (VWAP). W szczególnie uzasadnionych przypadkach Zarząd Giełdy może zgodzić się na transakcje niespełniające warunków minimalnej wartości i odchylenia od kursu, jeżeli będzie ona dotyczyła, co najmniej 5% papierów wartościowych wprowadzonych do obrotu giełdowego. Transakcje pakietowe na instrumenty pochodne zawierane są w godzinach 9:00 - 16:30 dla wszystkich instrumentów pochodnych. Transakcje pakietowe na kontrakty terminowe mogą być zawierane po zawarciu pierwszej transakcji danym kontraktem w systemie notowań ciągłych. Dla transakcji pakietowych na poszczególnych instrumentach pochodnych obowiązują takie same ograniczenia wahań kursów jak dla transakcji zawieranych na sesji giełdowej. Data rozliczenia transakcji może być określona wyłącznie na dzień zawarcia transakcji i obowiązują takie same dane rozliczeniowe jak w przypadku transakcji sesyjnych oraz identyczny system depozytów zabezpieczających na danych instrumentach pochodnych. Po zawarciu transakcji pakietowej na instrumenty pochodne opublikowana jest zmiana liczby otwartych pozycji. Określany jest również minimalny oraz maksymalny wolumen transakcji pakietowych:

W trakcie notowań obowiązują tzw. widełki statyczne i dynamiczne określające maksymalne progi zmian w czasie sesji i następnej transakcji, przekroczenie których powoduje zawieszenie notowań i przejście do fazy równoważenia rynku. Aktualne obowiązujące wartości widełek dla poszczególnych systemów notowań, minimalne kroki notowań oraz inne informacje dotyczące organizacji sesji można znaleźć na stronie oficjalnej GPWW. Aktualny harmonogram sesji jest podany w poniższych tabelach:

W systemie WARSET możliwe są jest składanie zleceń różnego typu. Składając zlecenie inwestor musi określić: rodzaj oferty (kupno lub sprzedaż), limit ceny^[4] lub rodzaj zlecenia bez limitu ceny, termin ważności zlecenia, nazwę papieru wartościowego/instrumentu finansowego, który chce kupić lub sprzedać, liczbę papierów wartościowych oraz ewentualnie dodatkowe warunki wykonania zlecenia. Poniżej zamieszczamy krótki opis typów zleceń akceptowanych przez system WARSET^[5]:

• Zlecenia z limitem ceny. W zleceniu tego typu inwestor określa cenę, po jakiej chce kupić lub sprzedać dany instrument finansowy. W przypadku kupna jest to cena, powyżej której składający zlecenie nie godzi się na realizację zlecenia, zaś dla zleceń sprzedaży jest to cena, poniżej której inwestor nie chce sprzedać papierów.
• Zlecenia bez limitu ceny. Inwestor może zrezygnować z określenia limitu ceny. Może to zrobić na kilka sposobów:
  • Zlecenia Po Cenie Rynkowej (PCR). Mogą być wprowadzane na giełdę wyłącznie w trakcie notowań ciągłych z wyłączeniem okresów równoważenia rynku. Są one realizowane po cenie pierwszego najlepszego zlecenia przeciwstawnego. Niezrealizowana część zlecenia PCR staje się zleceniem z limitem ceny równym kursowi, po jakim dokonana została ostatnie transakcja. Zlecenia po cenie rynkowej mogą zawierać dodatkowe warunki dotyczące wielkości minimalnej lub wielkości ujawnianej.
  • Zlecenia Po Cenie Rynkowej na Otwarcie (PCRO). Stosowane są przy fixingu - przyjmowane są na giełdę w fazie przyjmowania zleceń na otwarcie i zamknięcie w systemie notowań ciągłych i systemie kursu jednolitego oraz w okresach równoważenia rynku. Realizowane są - odpowiednio - po kursie otwarcia, zamknięcia, po kursie jednolitym lub określonym w wyniku równoważenia. Niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem ceny równym odpowiednio: kursowi otwarcia, zamknięcia, kursowi jednolitemu lub kursowi określonemu w wyniku równoważenia rynku. Zlecenia te nie mogą zawierać dodatkowych warunków limitu aktywacji, wielkości minimalnej i wielkości ujawnianej oraz nie mogą być modyfikowane w fazie interwencji.
  • Zlecenia Po Każdej Cenie (PKC). Mogą być przekazywane na giełdę we wszystkich fazach w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem faz interwencji i dogrywki. Zlecenia te złożone w trakcie przyjmowania zleceń na otwarcie, na zamknięcie, na notowania jednolite oraz w okresie równoważenia rynku podlegają realizacji - odpowiednio - po kursie otwarcia, zamknięcia, kursie jednolitym lub kursie określonym w wyniku równoważenia rynku. Zlecenia PKC nie podlegają modyfikacji w fazie interwencji. Natomiast w fazie notowań ciągłych, z wyjątkiem okresów równoważenia rynku, jeżeli na realizację czeka, co najmniej jedno zlecenie przeciwstawne z limitem ceny, zlecenie PKC podlega realizacji po cenie lub cenach zgłoszonych wcześniej, a niezrealizowanych najlepszych zleceń przeciwstawnych.

Jeżeli w chwili składania zleceń po każdej cenie w fazie notowań ciągłych w arkuszu zleceń nie ma zleceń przeciwstawnych z limitem ceny, zapewniających pełną realizację zlecenia PKC, rozpoczyna się proces równoważenia rynku, a zlecenia PKC tracą ważność.

Zlecenia PKC jak i PCRO nie są przyjmowane w przypadku warrantów, praw poboru i na pierwszą sesję, na której notowany jest dany papier wartościowy.

Możliwe jest określenie dodatkowych warunków realizacji zlecenia:

• Określenie minimalnej wielkości wykonania (Wmin). W zleceniu z takim warunkiem inwestor dodatkowo określa minimalną liczbę papierów wartościowych wymaganą do jego realizacji.
• Określenie wielkości ujawnianej (WUJ). Inwestor ogranicza w tym warunku liczbę papierów wartościowych widoczną w arkuszu zleceń w wyniku złożenia tego zlecenia.
• Określenie limitu aktywacji (LimAkt, stop loss). Warunek ten określa próg cenowy, po osiągnięciu, którego zlecenie staje się aktywne. Inwestor określa limit aktywacji oraz minimalna cenę sprzedaży w przypadku zlecenia sprzedaży lub maksymalną cenę kupna dla zlecenia sprzedaży.

W przypadku zleceń z tym samym limitem ceny i warunkiem limitu aktywacji, o kolejności ich realizacji decyduje: w fazie notowań ciągłych (z wyjątkiem równoważenia): czas przyjęcia - w przypadku zleceń z tymi samymi limitami aktywacji, lub czas ujawnienia - w przypadku zleceń z różnymi limitami aktywacji w przypadku zleceń realizowanych po kursie otwarcia (zamknięcia), kursie jednolitym, kursie określonym w wyniku równoważenia - czas przyjęcia na giełdę. Zlecenia z limitem aktywacji ujawnione w trakcie notowań ciągłych oraz w wyniku określenia kursu otwarcia (zamknięcia), kursu jednolitego lub kursu określonego w wyniku równoważenia pozostają w arkuszu zleceń, jako zlecenia bez warunku limitu aktywacji.

Zlecenia mogą mieć termin ważności określony w formie konkretnej daty, oznaczony, jako do końca sesji giełdowej, ważność domyślna, do pierwszego wykonania lub warunek wykonaj lub anuluj. Zlecenie ważne do pierwszego wykonania obowiązuje do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie realizowane jest jednocześnie w kilku transakcjach). Zlecenie jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu i może zostać zrealizowane tylko częściowo. Jeżeli będzie zrealizowane częściowo, niezrealizowana część traci ważność. Zlecenia te mogą być przekazane na giełdę we wszystkich fazach w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy interwencji. Zlecenie z oznaczeniem ważności wykonaj lub anuluj ważne jest do momentu zawarcia pierwszej transakcji (lub pierwszych transakcji, jeżeli zlecenie realizowane jest jednocześnie w kilku transakcjach). Zlecenie jest realizowane natychmiast po wprowadzeniu, ale wyłącznie w całości - nie może być zrealizowane częściowo. W przypadku, gdy układ zleceń w arkuszu po przeciwnej stronie nie pozwala na realizację zlecenia w całości, traci ono ważność. Należy pamiętać, że jeżeli w fazie notowań ciągłych lub w fazie dogrywki w chwili składania zlecenia z oznaczeniem ważności do pierwszego wykonania albo wykonaj lub anuluj, w arkuszu zleceń brak zleceń przeciwstawnych z limitem ceny umożliwiającym zawarcie transakcji, zlecenie traci ważność.

Uwaga 

Przy realizacji zlecenia pobierana jest prowizja (brokerage). Przy kalkulacji kosztów transakcji trzeba uwzględniać, że określona jest minimalna wartość prowizji^[6]. Zlecenie złożone nawet na płynny papier może zostać zrealizowane poprzez duża liczbę mniejszych transakcji. W rezultacie takiego podziału koszty prowizji mogą przewyższyć wartość zakupionych akcji i spodziewanego zysku!^[7].

Regulowany rynek pozagiełdowy

Regulowany rynek pozagiełdowy (over-the-counter, OTC) to instytucja umożliwiająca obrót akcjami o niższej płynności i niższych wymogach informacyjnych by być notowane na giełdzie^[8] > Na rynkach takich notowane są zazwyczaj spółki nowo-powstałe, lub handluje się instrumentami o niższej płynności, takimi jak, przykładowo, obligacje komunalne, itp. Najbardziej znanym rynkiem pozagiełdowym jest amerykański NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automatic Quatation) - notuje się na nim prawie 6000 walorów. W Polsce funkcję tę pełni BondSpot S.A. (dawniej MTS-CeTO S.A., Centralna Tabela Ofert)^[9]. Przedmiotem obrotu są między innymi papiery udziałowe, obligacje skarbowe oraz papiery dłużne, które od 30 września 2010 r. będą (są) notowane w ramach rynku Catalyst. Na wszystkich rynkach tworzących Catalyst rozliczenie transakcji gwarantowane jest przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, a na emitentach spoczywają obowiązki informacyjne dotyczące raportów bieżących i okresowych. Wszystkie instrumenty, które trafią na rynek muszą uzyskać tzw. autoryzację emisji, która jest ona warunkiem wprowadzenia do obrotu na rynku. Emitenci mogą uzyskać autoryzację również bez kierowania obligacji do obrotu. Wymóg autoryzacji obligacji na rynku Catalyst związany jest z przyjęciem przez emitenta obowiązków informacyjnych określonych w regulaminie oraz zarejestrowaniem emisji w systemie informacyjnym Catalyst. O autoryzację emisji mogą ubiegać się również emitenci, których emisje nie zostały zdematerializowane.

Rynki alternatywne: New Connect

Dopuszczenie do obrotu giełdowego nie jest proste i dla wielu małych lub początkujących spółek zbyt kosztowne. Dlatego w wielu krajach tworzone są tzw. alternatywne rynki z myślą o małych spółkach, które ze względu na swoją wielkość, zbyt małą wiarygodność kredytową lub krótką historię działalności nie są w stanie efektywnie pozyskiwać kapitału na finansowanie swoich przedsięwzięć. Największą w Europie platformą obrotu aktywami tego rodzaju jest londyński Alternative Investment Market (AIM), gdzie notowane jest obecnie prawie 3000 spółek. Podobne rynku funkcjonują także w innych krajach (w Irlandii - rynek Irish Enterprise Exchange, przy giełdzie Euronext - rynek Alternext, we Włoszech - rynek Expandi, a w Niemczech przy Deutsche Boerse - rynek Entry Standard). New Connect jest jednym z 10 rynków alternatywnych w Europie prowadzonych przez Giełdy będące członkiem Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE). Zaliczają się do nich: EN.A (Ateny), Entry Standard (Frankfurt), Alternext (Euronext), IEX (Dublin), AIM (Londyn), MAC (Mediolan), First North (OMX), Axess (Oslo), NewConnect (Warszawa) i Dritter Markt (Wiedeń). Warszawski New Connect działa analogicznie do GPW (http://www.newconnect.pl/). Publikowany jest również indeks dla tego rynku^[10].

Przypisy

1. ↑ Najaktualniejsze informacje można znaleźć na oficjalnej stronie GPW: http://www.gpw.com.pl/
2. ↑ Podobne systemy wykorzystywane są m.in. w Paryżu, Brukseli, Amsterdamie, Chicago oraz Singapurze.
3. ↑ Zaletą dokonywania transakcji w trakcie dogrywki jest fakt, że zlecenia - nawet dużej wartości - nie mają wpływu na kurs papieru wartościowego. Oczywiście nie oznacza to, że zostaną one w całości zrealizowane.
4. ↑ Zauważmy, że cena jest tu terminem umownym i niekoniecznie musi być wyrażona w złotych. Przed złożeniem zlecenia należy bezwzględnie zapoznać się ze szczegółami notowań danego instrumenty, zwłaszcza, jeśli składa się je samodzielnie (np. poprzez Internet).
5. ↑ Niektóre rodzaje zleceń mogą nie być dostępne w pewnych biurach maklerskich.
6. ↑ Może ona zależeć od pośrednika (biura maklerskiego) i kanału składania dyspozycji.
7. ↑ Może to być szczególnie bolesne w przypadku mało-płynnych akcji o niewielkiej wartości. Na przykład, załóżmy, że składamy zlecenie kupna 10 000 akcji spółki X z limitem ceny 0,18 zł. Zlecenie to może zostać zrealizowane poprzez 10000 transakcji (jest to mało prawdopodobne, ale nie niemożliwe) po 1 sztuce każda, co daje, przy minimalnej prowizji 2 zł, całkowitą prowizje 20 000 zł przy wartości kupionego pakietu akcji 1 800 zł! już nawet realizacja tego zlecenia w 100 transakcjach może pociągać koszty dochodzące do 200 zł. Warto w takim przypadku stosować dodatkowe warunki realizacji, np. minimalnej ilości czy wykonaj lub anuluj. Sytuacja taka jest jedną z przyczyn określania akcji o niewielkiej wartości epitetem śmieciowe.
8. ↑ Wejście na giełdę jest dosyć kosztowne i znane są duże koncerny (np Apple Computer Inc.) które z własnego wyboru pozostają na rynku pozagiełdowym
9. ↑ BondSpot S.A. jest jedyną w Polsce (marzec 2010) instytucją dysponującą licencją na prowadzenie regulowanego rynku pozagiełdowego i jednocześnie mogącą tworzyć platformy elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi także na rynku aktywów niepublicznych. Szczegóły działalności można znaleźć na stronie http://www.bondspot.pl
10. ↑ Indeks NCIndex to indeks dedykowany rynkowi akcji New Connect. Datą bazową indeksu jest 30 sierpnia 2007 roku. Pierwsza wartość indeksu NCIndex wynosiła 100 pkt. Obecnie NCIndex obejmuje wszystkie spółki notowane na GPW na rynku New Connect. Jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i dochody z dywidend i praw poboru.